Với những phương thức, thủ đoạn tinh vi khi sử dụng công nghệ in 3D, làm giả mã QR - Code, gắn miếng đồng giả chip… các đối tượng làm giả căn cước công dân gắn chip (CCCD) để mở tài khoản ngân hàng nhằm mục đích lừa đảo hoặc bán lại cho các đối tượng khác nhằm thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Tháng 5/2023, Phạm Vũ Hải (SN 1994), trú tại khu phố Sư Nam, thị trấn Hòn Đất, huyện Hòn Đất (Kiên Giang) đã sử dụng 02 Căn cước công dân giả có ảnh của Hải gồm: căn cước công dân giả số 079091003430 mang tên Lưu Thanh Phúc và Căn cước công dân giả số 079094014575 mang tên Lê Trung Hiếu mở 04 tài khoản tại các ngân hàng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh để bán lại cho người khác thu lợi số tiền 2.000.000 đồng.
Tương tư như hành vi trên, từ tháng 5/2023 đến tháng 8/2023, Đặng Nguyễn Nhật Kha (SN 1996), trú tại phường 24, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh đã sử dụng 04 CCCD giả mở 13 tài khoản tại các ngân hàng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh bán lại cho đối tượng tên Cường để lấy tiền. Tháng 5/2023, Kha sử dụng 02 Căn cước công dân giả có ảnh của Kha gồm: Căn cước công dân số 079098004414 mang tên Lai Hữu Lễ và Căn cước công dân số 079098005127 mang tên Trương Minh Hiếu mở thành công 07 tài khoản Ngân hàng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh để bán thu lời bất chính số tiền 3,5 triệu đồng.
Tháng 8/2023 Kha sử dụng 02 CCCD giả gồm: căn cước công dân giả số 079098000271 mang tên Trần Công Tâm và CCCD giả số 083200004137 mang tên Trương Hoàng Bảo có ảnh của Trần Nhật Trường mở 06 tài khoản Ngân hàng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, Kha không hưởng lợi gì đối với 6 tài khoản này.
Các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội thuộc trường hợp nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật hình sự; hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn bình thường của các cơ quan Nhà nước, tổ chức trong hoạt động mở, đăng ký tài khoản ngân hàng, làm tiền đề để các đối tượng khác thực hiện lừa đảo trên mạng xã hội. Do đó, phải có hình phạt tù tương xứng với mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo.
Căn cứ hành vi phạm tội, nhân thân, các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, trong tháng 9 vừa qua, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang đã xét xử và lần lượt tuyên phạt các bị cáo: Phạm Vũ Hải 02 (Hai) năm 03 (Ba) tháng tù; Kha 02 năm 06 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đều về tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”, thời gian tù tính từ ngày bắt để thi hành án.
Bị cáo Đặng Nguyễn Nhật Kha tại phiên tòa xét xử
Hiện tại, các Ngân hàng đã triển khai việc cho khách hàng mở tài khoản trực tuyến (online), điều này tạo kẽ hở cho các đổi tượng sử dụng Căn cước công dân giả lợi dụng để mở tài khoản sử dụng vào các hoạt động vi phạm pháp luật. Vì vậy, cần siết chặt hơn nữa công tác đăng ký mở tài khoản Ngân hàng. Quá trình mở tài khoản Ngân hàng cần phải có sự kiểm tra, thẩm định, kiểm duyệt chặt chẽ về giấy tờ, thủ tục đăng ký từ đó phòng ngừa, ngăn chặn các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Các cac vụ án đã xét xử ở trên, Tòa án nhân dân tỉnh kiến nghị Ngân hàng nhà nước Việt Nam xem xét đưa thủ tục kiểm tra xác thực qua ứng dụng định danh điện tử của Bộ Công an (VNeID) vào một trong những khâu bắt buộc khi mở tài khoản Ngân hàng.
Cơ quan Công an đề nghị người dân lưu ý không cung cấp thông tin của bản thân cho người lạ, tránh trường hợp bị kẻ xấu lợi dụng và bị lộ lọt thông tin cá nhân, không tham gia vào các hội, nhóm và thực hiện hành vi vi phạm pháp luật; báo ngay cho Cơ quan Công an nơi gần nhất khi phát hiện tổ chức, cá nhân có biểu hiện, dấu hiệu của việc làm, sử dụng thẻ CCCD giả hoặc mua, bán thẻ CCCD.
Cơ quan Công an cảnh báo, việc sản xuất, mua bán, tàng trữ, sử dụng căn cước công dân giả là hành vi vi phạm pháp luật và chắc chắn sẽ sớm bị phát hiện, xử lý nghiêm. Bởi lẽ căn cước công dân gắn chip giả không thể sử dụng được, vì khi đi giao dịch tại các cơ quan, đơn vị, ngân hàng... sẽ nhanh chóng bị phát hiện bằng các thiết bị kiểm tra, hoặc qua đối chiếu dữ liệu, nhận dạng người sử dụng với dữ liệu, hình ảnh lưu trong cơ sở dữ liệu. Và khi đã bị phát hiện thì sẽ lập tức bị bắt giữ và phải chịu hình phạt rất nghiêm khắc của pháp luật.
Trần Thị Hà – Phó Chánh tòa Hình sự.